Οι διατροφικές διαταραχές εξελίσσονται σε μάστιγα της εποχής, που «χτυπά» κυρίως τις νεαρές ηλικίες. Παιδιά που θέλουν να μοιάσουν στο αγαπημένο τους μοντέλο ή την star που βλέπουν στην τηλεόραση. Οι διατροφικές διαταραχές δεν κάνουν διακρίσεις. Χτυπούν κορίτσια και αγόρια, και έχουν διάφορες μορφές. Οι πιο συνηθισμένες διαταραχές πρόσληψης τροφής είναι η ψυχογενής ανορεξία, η ψυχογενής βουλιμία και η ψυχαναγκαστική υπερφαγία. Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής χαρακτηρίζονται από ακραία συναισθήματα, σκέψεις και συμπεριφορές σχετικά με τη λήψη τροφής, το βάρος και την εικόνα του σώματος.

Μία πρώην πρωταθλήτρια κολύμβησης, μας μιλά για τον αγώνα της με τις διαταραχές πρόσληψης τροφής και το πώς εκείνη κατάφερε να βγει νικήτρια!

Πώς ξεκίνησαν τα σκαμπανεβάσματα στο βάρος σου;

Κάποιες φορές ένα σχόλιο αρκεί… Φαινομενικά μπορεί να μην ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, κανείς όμως δεν μπορεί να γνωρίζει τι υπάρχει στο μυαλό και την ψυχή του άλλου.

Αυτή σου η διατροφική διαταραχή οφείλεται σε κάποιο συγκεκριμένο γεγονός που σου συνέβη;

Όχι. Οι ΔΠΤ είναι πολυσύνθετες νόσοι και δεν είναι εύκολο να εξηγήσεις συνοπτικά σε κάποιον το πώς προκύπτουν, κατά βάση όμως τα αίτια είναι ψυχολογικά. Τα κοινωνικά πρότυπα και οι επιρροές που δεχόμαστε από τα ΜΜΕ σίγουρα επηρεάζουν και ευνοούν την ανάπτυξη μίας, αν μη τι άλλο, κριτικής στάσης απέναντι στην εικόνα του σώματός μας. Δεν μπορούν όμως να «γεννήσουν» μία ΔΠΤ, μόνο να την «πυροδοτήσουν». Πρέπει πρωτίστως να υπάρχει ένα υπόβαθρο που θα ευνοεί την «γέννηση» και εξέλιξή της. Το υπόβαθρο αυτό έχει να κάνει καθαρά με ψυχολογικούς-συναισθηματικούς παράγοντες, την ψυχοσύνθεση του ατόμου, τον χαρακτήρα του και την οικογένεια. Εμένα θα έλεγα πως ήταν ένας συνδυασμός όλων των ανωτέρω. Ήμουν πρωταθλήτρια κολύμβησης και σαφώς σε τέτοιες περιπτώσεις το βάρος και η διατροφή απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή, ενώ συγχρόνως ήμουν στην εφηβεία, περίοδο που ούτως ή άλλως τα περισσότερα κορίτσια αρχίζουν να δίνουν περισσότερη έμφαση στην εικόνα τους και να παρατηρούν τις αλλαγές στο σώμα τους. Αυτά, συνδυαστικά με την ανήσυχη και τελειομανή φύση μου αλλά και κάποιες άλλες καταστάσεις που βίωνα, με οδήγησαν να κάνω κάτι βλαβερό στον εαυτό μου.

Γιατί; Δε μπορούσες να το διαχειριστείς και κατέφυγες στο φαγητό;

Ήταν ένας τρόπος να αισθανθώ δυνατή. Υπήρχαν εξωγενείς καταστάσεις που δεν μπορούσα να ελέγξω, το φαγητό μου, όμως, μπορούσα. Το γεγονός πως κατάφερνα να αντιστέκομαι σε πειρασμούς που οι περισσότεροι θα ενέδιδαν, ήταν πηγή δύναμης και εξουσίας για μένα. Στην πραγματικότητα βέβαια, δεν εξουσίαζα κανέναν πέρα από το ίδιο μου το σώμα το οποίο και τελικά κατέστρεφα. Στην πορεία όλο αυτό ανεστράφη. Ο αυτοέλεγχος και η αυτοσυγκράτηση έδωσαν την θέση τους στα ξεσπάσματα και τα υπερφαγικά επεισόδια. Τότε όντως το φαγητό αποτελούσε ένα είδος καταφυγίου και όση ώρα έτρωγα ήταν σαν να είχε «παγώσει» ο χρόνος. Τα προβλήματα, όμως, δεν λύνονται κατ’ αυτόν τον τρόπο. Απεναντίας διογκώνονται γιατί μετά μπαίνεις στον φαύλο κύκλο της βουλιμίας. Εάν μάλιστα είσαι και εκ φύσεως τελειομανής, τότε τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα. Δεν μπορείς να αποδεχτείς ότι ξέφυγες από τα όρια που εσύ η ίδια έθεσες στον εαυτό σου, πως δεν είσαι τέλεια, πως δικαιούσαι να πεινάς. Τότε ξεκινούν οι στερητικές δίαιτες. Πεινάς αλλά αντιστέκεσαι και στο τέλος λυγίζεις. Ο κύκλος αυτός δεν τελειώνει ποτέ…

Πότε και πώς άρχισες να καταλαβαίνεις ότι κάτι δε πάει καλά με το βάρος σου;

Το καταλαβαίνεις από πολύ νωρίς θα έλεγα. Το βλέπεις στα ρούχα σου, στην ζυγαριά και το ακούς από τους γύρω σου. Σου αρέσει όμως. Χαίρεσαι που το βάρος σου ολοένα και μειώνεται, είναι για σένα μια μικρή καθημερινή νίκη. Η διαρκής ενασχόληση με την τροφή, η καταμέτρηση των θερμίδων, οι ενοχές, οι τύψεις, οι ψυχολογικές μεταπτώσεις, τα ξεσπάσματα και η κόπωση όσο και να θέλεις να τα αγνοήσεις, δεν μπορείς. Η δυσκολία έγκειται στο ΝΑ ΠΑΡΑΔΕΧΤΕΙΣ ότι κάτι δε πάει καλά με το βάρος σου και κυρίως με την σχέση σου με την τροφή. Η δύναμη των ΔΠΤ είναι τέτοια που δεν σε αφήνει να το παραδεχτείς και προσπαθείς διαρκώς να πείσεις τους γύρω σου πως όλα είναι φυσιολογικά. Ο εαυτός σου, όμως, είναι ο μόνος που δεν μπορείς να ξεγελάσεις!  Όταν πλέον «έχεις αγγίξει τον πάτο» και έχεις κουραστεί είναι συνήθως η στιγμή που αποφασίζεις πως πρέπει επιτέλους να το αντιμετωπίσεις και τότε το παραδέχεσαι. Χρειάζεται όμως χρόνο για να συμβεί αυτό και διαφέρει από ασθενή σε ασθενή. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως η παραδοχή του προβλήματος αποτελεί και το πρώτο ουσιαστικά βήμα προς την ίαση.

Είχες την στήριξη της οικογένειας σου σ’ αυτό;

Οι γονείς μου προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να με βοηθήσουν. Ήθελαν να σταθούν δίπλα μου και αναζήτησαν και οι ίδιοι βοήθεια προκειμένου να είναι βέβαιοι πως έχουν όλα τα εφόδια για να το κάνουν. Κανένας γονιός δεν ξέρει πώς να χειριστεί μία τέτοια δυσκολία. Δυστυχώς, επειδή και εκείνοι αποτελούσαν μέρος του προβλήματος που αντιμετώπιζα, εγώ δεν μπορούσα να τους δω ως «συμμάχους» στην προσπάθειά μου. Ταυτόχρονα, αισθανόμουν πως αν τους ζητούσα βοήθεια θα ήταν σαν να παραδεχόμουν σ’ εκείνους την ήττα μου. Τόσο καιρό προσπαθούσα να τους πείσω πως όλα έβαιναν καλώς και ξαφνικά θα δήλωνα από μόνη μου το αντίθετο; Τελικά μία φίλη, που είχε στο παρελθόν κι εκείνη βιώσει ανάλογη δυσκολία, ήταν αυτή που με βοήθησε να πιστέψω εκ νέου στον εαυτό μου και τις δυνάμεις μου, με αγκάλιασε και με υποστήριξε στα πρώτα βήματα ειδικά της θεραπείας.

Δέχτηκες ρατσισμό από τους γύρω σου;

Δεν θα το έλεγα ρατσισμό. Περίεργα βλέμματα, ναι. Επικριτικά σχόλια, ναι. Οίκτο, ναι. Ας μην κρυβόμαστε, οι ΔΠΤ ακόμη και σήμερα αποτελούν δυστυχώς θέμα ταμπού για την ελληνική κοινωνία. Λίγοι είναι αυτοί που γνωρίζουν πως πρόκειται για ψυχικές νόσους την στιγμή που τα κρούσματα αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς. Οι περισσότεροι πιστεύουν πως φταίει ο ασθενής και πως εκείνος ηθελημένα το προκάλεσε, επομένως μπορούν να τον κρίνουν αυστηρά για την επιλογή του αυτή. Άλλοι νομίζουν πως είναι η ασθένεια των πλουσιόπαιδων που τα είχαν όλα στην ζωή τους και ως κακομαθημένα τίποτα δεν τους αρκούσε και ήθελαν πάντα να βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής. Διάβασε περισσότερα