Το 1981 σε ένα νοσοκομείο στις ΗΠΑ εμφανίστηκε το πρώτο καταγεγραμμένο δείγμα στην ανθρωπότητα ατόμου που είχε προσβληθεί από έναν σπάνιο μέχρι τότε ρετροϊό (σήμερα χωρίζεται σε HTLV-1 που προκαλεί λευχαιμία κατηγορίας Τ-λεμφοκυττάρων και τον HIV). Ο ιός αυτός από τότε γνώρισε έξαρση και είχε αρχίσε να εμφανίζεται πολύ συχνά στους γκέι, οι οποίοι συνήθιζαν να συνάπτουν σεξουαλικές επαφές χωρίς προστασία και με πολλού συντρόφους.
Στην αρχή ξεκινούσε με μία σπάνια πνευμονία και εν συνεχεία παρουσιαζόταν και ο καρκίνος του δέρματος. Από τους γκέι πήρε και το πρώτο του όνομα ο ιός. Grid (gay-related immune deficiency) και μετά η αρρώστια των 4H (Haitians, heroin users, homosexual, hemophiliacs) για να καταλήξουμε στην σημερινή του ονομασία.
Από το 1981 μέχρι σήμερα υπολογίζεται ότι πάνω από 80 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν προσβληθεί από τον ιό, είτε ως φορείς είτε εκδηλώνοντας τα συμπτώματα της ασθένειας, με τους μισούς από αυτούς να έχουν χάσει την μάχη. Στο τέλος του 2013 οι ασθενείς υπολογίζονταν στους 35 εκατομμύρια, ως επί το πλείστον από χώρες της Αφρικής και χωρίς γνώση ότι έχουν προσβληθεί.
Όσο ξαφνικά εμφανίστηκε στην ζωή των ανθρώπων και την σεξουαλική ενημέρωση αυτή η αρρώστια, τόσο ξαφνικά υπολογίζεται ότι θα εξαλειφθεί. Και όχι από όποιον κι όποιον. Ο Michel Sidibe, διευθυντής της UNAIDS, επίσημου οργανισμού του ΟΗΕ για την καταπολέμηση της νόσου, παραχώρησε συνέντευξη πριν από δύο εβδομάδες εξηγώντας ότι ο ιός θα έχει τεθεί υπό έλεγχο ως το 2030 και θα έχει σταματήσει η εξάπλωση του.
Η UNAIDS υπολογίζει ότι υπάρχουν 13,6 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο που αυτή τη στιγμή έχουν πρόσβαση σε αντιρετροϊκή θεραπεία. Αυτό είναι κοντά στο στόχο της οργάνωσης που υπολόγιζε να παρέχει φαρμακευτική θεραπεία σε τουλάχιστον 15 εκατομμύρια ανθρώπους το 2015.
Εκτιμάται επίσης ότι περίπου 35 εκατομμύρια άνθρωποι-25 εκατομμύρια από αυτούς στην Αφρική- έχουν μολυνθεί με τον ιό. Με το πρόγραμμα, ο αριθμός των νέων μολύνσεων θα μειωθεί μέχρι το 2020 σε 500.000 το χρόνο. Επί του παρόντος, υπάρχουν περίπου δύο εκατομμύρια. Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι ο ιός θα σταματήσει να υπάρχει. Σημαίνουν ότι ο οργανισμός θα έχει φροντίσει ώστε να μην παρουσιαστούν νέα κρούσματα από το 2030 και μετά.
Επισημαίνεται όμως ότι τα επόμενα χρόνια είναι πολύ κρίσιμα ώστε ο ιός να ελαχιστοποιείται και να μην τους ξεφύγει και πάλι, κυρίως λόγω πιθανών μεταλλάξεων του.
H ιστορία μου με τον ιό του ΑΙDS
6 άνθρωποι περιγράφουν τη στιγμή που έμαθαν ότι έχουν προσβληθεί
"Μπορώ να κάνω τεστ στα παιδιά μου;...Αυτό ρώτησα τον γιατρό όταν πήρα στα χέρια μου τις εξετάσεις για τον HIV. Ήταν θετικές. Σκέφτηκα τη φράση της Ρόντα Μπίτεν. Οι αντιξοότητες ενεργοποιούν ταλέντα που πιθανότατα θα παρέμεναν ανενεργά. Ο αγώνας συνεχίζεται, αλλά τώρα ξέρω ότι έχω πολλά περισσότερα εκτός από τον ιό." Μπι K.
"Ήμουν 24 ετών...Ζούσα στη Νέα Υόρκη και μόλις είχα γραφτεί σε μια σχολή σκηνοθεσίας. Ήμουν εκεί για 5 χρόνια ήδη, παντρεμένη τα 3 με έναν αρχιτέκτονα. Είχα κάνει το τεστ αμέσως μόλις πήρα άδεια παραμονής στην χώρα. Ένα πρωινό μου τηλεφώνησαν από την κλινική. Ο σύζυγος μου προσπαθούσε να με καθησυχάσει. Ο γιατρός με κάθισε και μου είπε ότι έχω 10 χρόνια ζωής, να μην κάνω παιδιά και να απευθυνθώ σε ένα κέντρο για γκέι πάσχοντες. Το σοκ ήταν μεγάλο. Έκλαψα.Βυθίστηκα μέσα μου και μου πήρε 5 χρόνια να ανακάμψω." Τζέιν Φ
"Ήταν ένα κρύο πρωινό του Ιανουαρίου. Μόλις είχα έρθει στις ΗΠΑ από την Ζιμπάμπουε. Πήγα στο νοσοκομείο και έκανα τις απαραίτητες εξετάσεις. Μόλις πήρα τα αποτελέσματα σοκαρίστηκα. Η ζωή μου άλλαξε μέσα σε δευτερόλεπτα. Σκεφτόμουν τον θάνατο. Με έβλεπα σαν ένα πτώμα χωρίς δέρμα, μόνο κόκαλα. Η θλίψη, το άγχος, ο φόβος, η κατάθλιψη έγιναν συντροφιά μου..." Μεμ
"Ήμουν για μέρες άρρωστη. Πήγα στον γιατρό και με ρώτησε αν έχω κοιταχτεί σε καθρέφτη. Ήμουν πολύ χλωμή και φοβήθηκε ότι θα έχω ηπατίτιδα. Μου πρότεινε να κάνω εξετάσεις. Μετά από λίγες μέρες καλυτέρευσα. Ένας άλλος γιατρός που με είχε αναλάβει μου τηλεφώνησε να πάω να τον δω. Μόνη. Δεν με παραξένεψε. Μου είπε να κάνω εξετάσεις για AIDS. Μετά από δύο εβδομάδες με φώναξε για να δω τα αποτελέσματα. Δεν πήγα. Έβλεπα στις ειδήσεις για τον ιό και είχα τρομοκρατηθεί. Τελικά μετά από 6 μήνες ξαναέκανα εξετάσεις και το επιβεβαίωσα. Ήμουν καλύτερα προετοιμασμένη." Άντζι Λ
"Για μήνες με ταλαιπωρούσε μια αρρώστια. Ήμουν 24 ετών, ζούσα στο Γιορκσάιρ και επισκέφθηκα έναν γιατρό για να με εξετάσει. Τότε έμαθα πως είχα προσβληθεί. Όταν με πήραν τηλέφωνο από την κλινική κόντεψα να πνιγώ. Ήθελαν επειγόντως να με δουν. Κοίταξα την μητέρα μου και σκέφτηκα ότι αν της το έλεγα θα γερνούσε ακόμα περισσότερο. Το αντιμετώπισα δυναμικά. Σκέφτηκα ότι δεν διαφέρω από χθες, την περασμένη βδομάδα, τον προηγούμενο μήνα. Είμαι μια δυνατή γυναίκα, είπα μέσα μου. Ήμουν η πρώτη που διαγνώστηκα με HIV στη συγκεκριμένη κλινική" Τζούλι Χ.
